ارزیابی کاربرد معادله های برآورد بار رسوبی در رودخانه های خوزستان

برای انتخاب مناسب ترین معادله برآورد رسوب نیاز به ارزیابی و واسنجی آنها برای رودخانه مورد نظر می باشد. در این پژوهش ارزیابی معادله های برآورد بار رسوب در ایستگاه های اهواز از رودخانه کارون، بامدژ از رودخانه دز، پای پل از رودخانه کرخه و چم نظام از رودخانه مارون بررسی گردید. افزون بر معادله هایی که اخیراً ارائه شده، رایج ترین معادله های موجود در این پژوهش به کار رفت، که عبارتند از: میر-پیتر و مولر، انیشتین، بگنولد، انگلاند و هانسن، توفالتی، ایکرز و وایت، یانگ، وان ریجن، وایف، ساماگا و همکاران، بگ، و فاضل. به منظور محاسبه سریع دبی رسوب، از روش های فوق یک مدل کامپیوتری تهیه گردید. در مرحله بعد، 490 دوره داده اندازه گیری شده از این ایستگاه ها گردآوری شد. به دلیل هم زمان نبودن داده های دانه بندی بستر با داده های شرایط جریان در برخی از موارد، این داده ها با دبی که به صورت روزانه موجود بود، ارتباط داده شد و روابطی بین دانه بندی بستر و دبی به دست آمد. نتایج نشان می دهد که به طور کلی معادله هایی که مبتنی بر انرژی تبادلی جریان می باشند، با اصلاحاتی برای رودخانه های خوزستان مناسب ترند. از این معادلات، روش انگلاند و هانسن، جز برای ایستگاه چم نظام، در ایستگاه های دیگر تخمین های نسبتاً خوبی داشته است. میانگین نسبت بار رسوبی این روش برای رودخانه کارون 41/1، برای رودخانه کرخه 07/2 و برای رودخانه دز 85/1 است. هم چنین، انحراف از معیار نسبت مذکور برای این روش، در مقایسه با روش های دیگر، مقادیر بسیار کمتری می باشد. روش بگ نیز با کاربرد ضریب 1/0، جز برای ایستگاه چم نظام، در سه ایستگاه دیگر برآوردهای مناسبی داشته است. این روش نیز نتایجی مشابه روش انگلاند و هانسن داشته و دارای میانگین نسبت بار رسوبی 32/1 برای رودخانه دز، 91/0 برای رودخانه کرخه و 73/0 برای رودخانه کارون می باشد.